هوش مصنوعی چیست؟
هوش مصنوعی شاخه ای از علوم کامپیوتر است که به توسعه سیستم هایی میپردازد که میتوانند رفتارهایی شبیه به هوش انسانی از خود نشان دهند. این برنامه ها با استفاده از داده های جمعآوری شده از تعاملات مختلف، تلاش میکنند کارهایی مانند یادگیری، برنامهریزی، درک، حل مسئله و نمایش دانش را انجام دهند.
فناوری هوش مصنوعی در بسیاری از حوزه ها به کار میرود، از جمله در توسعه وب مانند چت بات های خودکار برای خدمات مشتریان، پیشنهاد محصولات بر اساس عادات کاربران، تشخیص گفتار و حتی طراحی وب سایت. هدف اصلی این فناوری بهبود سیستم های موجود از طریق خودکارسازی فرآیندها به منظور افزایش کارایی است. ما از آکادمی محسن نصراللهی در این مقاله به بررسی کامل اینکه هوش مصنوعی چیست و چه کاربرد هایی دارد میپردازیم.
هوش مصنوعی چیست و چگونه کار میکند؟
قدم اصلی برای فهمیدن اینکه هوش مصنوعی چیست و چگونه کار می کند باید بدانیم که سیستم های هوش مصنوعی با پردازش مقادیر زیادی از داده ها و استفاده از الگوریتم ها به شناسایی الگوهایی میپردازند که به آنها کمک میکند رفتار انسانی را پیشبینی و تقلید کنند. به عنوان مثال، یک چت بات مجهز به هوش مصنوعی ممکن است سعی کند نیاز بعدی کاربر را پیش بینی کرده و اطلاعات را مانند یک انسان واقعی ارائه دهد.
سه مهارت شناختی اصلی که برای ساخت سیستم های هوش مصنوعی ضروری هستند:
- یادگیری: جمع آوری اطلاعات و تبدیل آنها به الگوریتم ها
- استدلال: انتخاب الگوریتم مناسب برای هر سناریو
- اصلاح خود: به روزرسانی مداوم الگوریتم ها بر اساس داده های جدید برای بهبود نتایج
مزیت اصلی هوش مصنوعی این است که میتواند وظایف را با سرعت بیشتر و خطای کمتر از انسان انجام دهد، به ویژه وظایف تکراری و زمان بر.
انواع هوش مصنوعی:
در مقاله هوش مصنوعی چیست به بررسی انواع هوش مصنوعی بر اساس طبقه بندی آرند هینتز (Arend Hintze)، استاد دانشگاه ایالتی میشیگان می پردازیم، هینتز توضیح میدهد که چهار نوع اصلی هوش مصنوعی وجود دارد:
ماشینهای واکنشی:
این نوع هوش مصنوعی تنها به اطلاعات ارائه شده واکنش نشان میدهد و نمیتواند از داده های گذشته برای بهبود عملکرد خود استفاده کند. مثال معروف آن Deep Blue شرکت IBM است که توانست در بازی شطرنج، گری کاسپاروف قهرمان آن زمان را شکست دهد.
حافظه محدود:
این سیستم ها میتوانند از اطلاعات قبلی یاد بگیرند و رفتار خود را بهبود ببخشند. خودروهای خودران نمونه ای از این نوع هوش مصنوعی هستند.
نظریه ذهن:
این سطح از هوش مصنوعی قادر به درک احساسات انسانی و یادگیری از هوش اجتماعی خواهد بود. هنوز در جامعه امروز به این سطح نرسیدهایم.
خودآگاهی:
هوش مصنوعی خودآگاه میتواند نه تنها احساسات دیگران را بفهمد، بلکه از وجود خود نیز آگاه باشد. این سطح از هوش مصنوعی فعلاً فقط در داستان های علمی تخیلی وجود دارد.
هوش مصنوعی ضعیف در برابر هوش مصنوعی قوی
یکی دیگر از روش های دسته بندی هوش مصنوعی که در مقاله هوش مصنوعی چیست بررسی میکنیم، تقسیم بندی آن به دو نوع ضعیف (Narrow AI) و قوی (General AI) است:
هوش مصنوعی ضعیف (Weak AI)
هوش مصنوعی ضعیف همان چیزی است که در زندگی روزمره با آن سر و کار داریم. این نوع هوش مصنوعی برای انجام وظایف مشخص طراحی شده و تنها در محدوده تعیین شده عمل میکند. با اینکه این سیستم ها ممکن است بسیار هوشمند به نظر برسند، اما سطح هوش آنها به همان مرزهای تعیین شده محدود میشود.نمونه هایی از هوش مصنوعی ضعیف شامل نرم افزارهایی برای تحلیل داده ها، دستیارهای صوتی مانند Siri و Alexa و حتی برنامه های پیشبینی وضعیت آب و هوا هستند. هدف اصلی این سیستم ها افزایش بهره مندی و خودکارسازی کارهای ساده است.
هوش مصنوعی قوی (Strong AI)
هوش مصنوعی قوی یا هوش عمومی مصنوعی (AGI) در حال حاضر تنها در فیلمهای علمی تخیلی وجود دارد. شخصیت های رباتی در فیلم هایی مانند «من، ربات» (I, Robot) یا سریال «وست ورلد» (Westworld) نمونه هایی از هوش مصنوعی قوی هستند.در آینده، هوش مصنوعی قوی ممکن است به سیستم هایی تبدیل شود که بتوانند بهطور کامل تمامی جنبه های هوش انسانی را شبیه سازی کنند، از جمله خلاقیت، احساسات و سازگاری با شرایط مختلف. برخلاف تصورات دراماتیک فیلم ها، این نوع از هوش مصنوعی به احتمال زیاد به تقویت توانایی های انسانی کمک خواهد کرد، نه جایگزینی کامل آنها.
هوش مصنوعی مولد (Generative AI)
هوش مصنوعی مولد به نوعی از هوش مصنوعی اشاره دارد که قادر به تولید محتوای جدید است، از تصاویر و موسیقی گرفته تا متن و کد برنامه نویسی. برخلاف نسخه های قدیمی تر هوش مصنوعی که صرفاً به تحلیل داده میپرداختند، این نوع هوش مصنوعی در واقع چیز جدیدی را بر اساس اطلاعات یادگرفته شده تولید میکند.
کاربرد های هوش مصنوعی چیست
هوش مصنوعی تقریباً در هر صنعتی برای بهبود کارایی و کاهش فشار روی نیروی انسانی استفاده میشود. در ادامه برخی از نمونه های شناخته شده از کاربردهای هوش مصنوعی در زندگی روزمره آورده شده است:
آموزش و پرورش
در حوزه آموزش و پرورش نقش هوش مصنوعی چیست؟ هوش مصنوعی در تمام سطوح آموزشی به کار میرود تا زندگی معلمان ساده تر و تجربه دانش آموزان در کلاس بیشتر شود. برنامه های هوش مصنوعی به معلمان در تصحیح و نمره دهی فعالیت های دانشآموزان کمک میکنند که معمولاً بسیار زمان بر است. برنامه هایی مانند Carnegie Learning از هوش مصنوعی برای ارائه بازخورد و آزمون های سفارشی استفاده میکنند.
بهداشت و درمان
در حوزه سلامت، هوش مصنوعی به نظارت، تشخیص و درمان بیماران کمک میکند. این فناوری با یادگیری از داده های مختلف درباره بیماران به مرور زمان به یک ابزار اساسی تبدیل میشود. برنامههایی مانند IBM Watson Health به کادر درمانی اجازه میدهند که به زبان طبیعی سوال بپرسند و پاسخ دریافت کنند، که این امر عملکرد پزشکان را بهبود می بخشد.
مالی و اقتصاد
در صنعت مالی، هوش مصنوعی در بخشهای مختلف از ابزارهای مالی شخصی گرفته تا بورس وال استریت کاربرد دارد. نرم افزارهایی مانند TurboTax از فناوری هوش مصنوعی برای ارائه پیشنهادات مالی مبتنی بر داده های شخصی استفاده میکنند. همچنین، معامله گران و تحلیل گران آماری از هوش مصنوعی برای پردازش داده های کلان در معاملات استفاده میکنند.
کسب و کار
نقش هوش مصنوعی چیست و چه کمکی به کسب و کار می کند؟ هوش مصنوعی به بخش های مختلف کسبوکار نفوذ کرده است، از کمک به تیم های خدمات مشتریان با چت بات های خودکار گرفته تا تحلیل داده ها در برنامه های مدیریت ارتباط با مشتری (CRM). این فناوری به کسب و کارها کمک میکند با تحلیل رفتار خرید گذشته مشتریان، محصولات جدید را پیشنهاد داده و رفتار آینده آن ها را پیشبینی کنند.
بازاریابی آنلاین
بازاریابی مبتنی بر هوش مصنوعی به سرعت به بخشی حیاتی از بازاریابی دیجیتال تبدیل شده است. این فناوری به بازاریابان کمک میکند تا محتوای شخصی سازی شده بهتری ارائه کنند. به ویژه در ایمیل مارکتینگ، هوش مصنوعی میتواند پیام های شخصی سازی شده را در زمان مناسب ارسال کند و شانس تبدیل کاربر را افزایش دهد.
تولید و ساخت
کارخانهها به شدت به فناوری هوش مصنوعی تکیه میکنند تا بسیاری از فرآیندهای وقت گیر و خسته کننده تولید را خودکار و ساده سازی کنند. صنعت تولید، با استفاده از ماشین های هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی میتواند محصولات را سریع تر و ایمن تر تولید کند. بهکارگیری هوش مصنوعی در خط تولید باعث ایجاد عملیات هوشمندی میشود که زمان و هزینه را کاهش داده و همچنین خرابی تجهیزات را به حداقل میرساند.
تشخیص صدا
نرم افزارهای تشخیص صدا اکنون به بخشی از زندگی روزمره ما تبدیل شدهاند. درخواست از Siri برای تنظیم تایمر هنگام آشپزی یا پرسیدن وضعیت آبوهوا از Alexa نمونه هایی از استفاده روزمره ما از هوش مصنوعی هستند. این فناوری با استفاده مکرر از سوی کاربران، به مرور زمان بهتر ما را میشناسد و پاسخ هایی متناسب با شخصیت و نیاز ما ارائه میدهد مانند انتخاب آهنگ یا نتایج جستجو.
حمل و نقل
حمل و نقل یکی دیگر از حوزه هایی است که هوش مصنوعی در آن غالب شده و اغلب بدون اینکه متوجه باشیم از آن استفاده میکنیم. خودروهای خودران اولین چیزی است که به ذهن میرسد، اما انواع دیگری از هوش مصنوعی در حمل و نقل روزمره به کار میروند مانند اپلیکیشن های موبایل که توانایی پیش بینی و مدیریت ترافیک را دارند یا تأخیر در پروازها را پیش بینی میکنند.
چت بات ها
چت بات ها در بسیاری از تیم های خدمات مشتریان به کار میروند تا تعداد کاربرانی را که با عوامل انسانی ارتباط برقرار میکنند، کاهش دهند و پاسخ های سریعتری ارائه دهند. این چت بات ها از هوش مصنوعی برای پاسخ به سوالات ساده بر اساس کلمات کلیدی که مشتری وارد میکند، استفاده میکنند.
حقوق و قانون
حوزه حقوق یکی دیگر از صنایعی است که فناوری هوش مصنوعی به کمک آن آمده است. وکلا اغلب مجبورند در مرحله کشف پرونده ها، هزاران سند را بررسی کنند تا اسناد مرتبط را پیدا کنند. امروزه فناوری هوش مصنوعی مانند Ross Intelligence در دفاتر وکالت برای بررسی و تحلیل اسناد با استفاده از پردازش زبان طبیعی (NLP) به کار میرود و اسناد مرتبط را انتخاب میکند. علاوه بر این، نرمافزارهای دیگری نیز برای پیش بینی نتایج احتمالی پرونده ها استفاده میشوند تا وکلا بدانند که آیا باید پرونده را به دادگاه ببرند یا توافق کنند.
تجارت الکترونیک
خریداران آنلاین ممکن است متوجه شده باشند که فروشگاه های آنلاین اغلب به خوبی میدانند دنبال چه چیزی میگردند. فروشگاه های آنلاین مانند آمازون از هوش مصنوعی برای یادگیری نوع محصولاتی که هر خریدار به آن ها علاقهمند است یا حتی فقط نگاه میکند، استفاده میکنند و سپس بر اساس جستجوهای آن ها محصولات را توصیه میکنند. اطلاعات جمع آوری شده توسط هوش مصنوعی هنگام خرید آنلاین در سایر ابزارهای تجارت الکترونیک مانند هدف گذاری تبلیغات نیز استفاده میشود.
امنیت
هوش مصنوعی برای کاهش تهدیدات در هر دو حوزه امنیت حضوری و امنیت سایبری به کار میرود. فناوری هایی مانند تشخیص چهره یا ثبت نام بیومتریک در کنار هوش مصنوعی برای اسکن شرکتکنندگان در یک رویداد استفاده میشوند تا احتمال خطا در بررسی های امنیتی کاهش یابد. در حوزه امنیت سایبری نیز هوش مصنوعی برای شناسایی تهدیدهای جدید مانند بدافزارها یا بات ها آموزش داده میشود و تلاش میکند تا آنها را از سیستم حذف کند و داده های حساس را محافظت نماید.
بانکداری
بخش بانکی نیز مشابه صنایع تجاری و مالی از هوش مصنوعی استفاده میکند. چت بات ها اغلب در بانک ها برای ارائه خدمات سریع تر به مشتریان به کار گرفته میشوند. همچنین برنامه های امنیتی مبتنی بر هوش مصنوعی برای احراز هویت مشتریان به منظور افزایش امنیت حساب ها و شناسایی و جلوگیری از فعالیت های کلاهبردارانه استفاده میشوند. بانک ها همچنین بهمنظور پردازش حجم زیادی از داده ها در فرآیندهای رعایت قوانین مانند ضد پول شویی (AML) و شناخت مشتری (KYC) از الگوریتم های هوش مصنوعی استفاده میکنند تا رفتار مشتریان را تحلیل کرده و در صورت وجود ناهنجاری ها تحقیق کنند.
نتیجهگیری:
همانطور که در این مقاله مطالعه کردیم متوجه شدیم که هوش مصنوعی چیست و چه کاربرد هایی دارد، هوش مصنوعی به عنوان یکی از پیشرفته ترین فناوری های عصر حاضر تأثیر عمیقی بر زندگی بشر گذاشته است. این فناوری با افزایش بهره وری و کاهش خطا در حوزه هایی مانند سلامت، آموزش، تجارت و امنیت، مسیر توسعه و پیشرفت جوامع را هموار کرده است. از چت بات ها و خودروهای خودران گرفته تا سیستم های تشخیص صدا و تحلیل داده های مالی، هوش مصنوعی نقش مهمی در ساده تر کردن فرآیندهای پیچیده ایفا میکند. ما در مقاله هوش مصنوعی چیست سعی کردیم یک بررسی کلی برای شما فراهم کنیم برای اطلاعات بیشتر با متخصصین ما در ارتباط باشید.